غربالگری
غربالگری سرطان مری: چه افرادی باید غربالگری شوند و چگونه؟
سرطان مری اغلب در مراحل اولیه بدون علامت است و علائم ممکن است تا پیشرفت بیماری ظاهر نشوند. با این حال، برای افرادی که در معرض خطر بالاتری هستند، غربالگری میتواند به تشخیص شرایط پیشسرطانی یا سرطان در مراحل اولیه کمک کند و شانس موفقیت درمان را افزایش دهد. در اینجا آنچه باید درباره غربالگری سرطان مری بدانید آورده شده است:
چه افرادی باید غربالگری شوند؟
غربالگری معمولاً برای افرادی که خطر بالاتری برای ابتلا به سرطان مری دارند توصیه میشود. این شامل افرادی است که:
1- ریفلاکس مزمن معده به مری (GERD):
– ریفلاکس اسید یا سوزش سر دل مکرر در طول سالها میتواند به پوشش مری آسیب برساند و خطر ابتلا به مری بارت (Barrett’s Esophagus)، یک وضعیت پیشسرطانی، را افزایش دهد.
2- مری بارت:
شرایطی که در آن پوشش مری به دلیل مواجهه مزمن با اسید تغییر میکند. افراد مبتلا به مری بارت خطر بیشتری برای ابتلا به آدنوکارسینوم مری دارند.
3- سابقه خانوادگی سرطان مری:
سابقه خانوادگی سرطان مری یا سایر سرطانهای دستگاه گوارش ممکن است خطر را افزایش دهد.
4– عوامل مرتبط با سبک زندگی:
– مصرف زیاد سیگار، الکل، چاقی و رژیم غذایی کم میوه و سبزیجات میتواند خطر را افزایش دهد.
5- سن و جنسیت:
سرطان مری در افراد بالای ۵۰ سال و در مردان شایعتر است.
6- سابقه سایر سرطانها:
– افرادی با سابقه سرطانهای سر، گردن یا ریه ممکن است خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان مری داشته باشند.
روشهای غربالگری
اگر در معرض خطر بالاتری هستید، پزشک ممکن است یک یا چند روش غربالگری زیر را توصیه کند:
1- آندوسکوپی فوقانی
آندوسکوپی فوقانی، رایجترین و مؤثرترین روش غربالگری است. در این روش یک لوله نازک و انعطافپذیر مجهز به دوربین (آندوسکوپ) از طریق دهان به مری فرستاده میشود تا پوشش مری بررسی شود. این روش معمولاً تحت بیهوشی انجام میشود و حدود ۱۵–۳۰ دقیقه طول میکشد. ممکن است نمونههای بافتی (بیوپسی) برای آزمایشهای بیشتر گرفته شود. به کمک این روش می توان بافتهای غیرطبیعی، مانند مری بارت یا علائم اولیه سرطان را تشخیص داد.
2- بیوپسی:
در طول عمل آندوسکوپی، نمونههای کوچکی از بافتهای مشکوک در مری (بیوپسی) گرفته میشود. بافت بدست آمده سپس به بخش آسیب شناسی ارسال می شود و در زیر میکروسکوپ تغییرات پیشسرطانی (دیسپلازی) یا سلولهای سرطانی تشخیص داده می شود.
3- تستهای تصویربرداری:
– بلع باریم (Esophagogram)
در این روش به منظور تشخیص ناهنجاریها در شکل یا ساختار مری، بیمار مایعی حاوی باریم مینوشد که سطح مری را پوشانده و در عکسهای اشعه ایکس قابل مشاهده میشود.
– سیتی اسکن یا پت اسکن:
به کمک این تکنیکهای پیشرفته تصویربرداری که تصاویر دقیقی از مری و بافتهای اطراف ارائه میدهند، گستردگی سرطان در صورت تشخیص ارزیابی می شود.
4- آندوسکوپی کپسولی:
در این روش، بیمار یک کپسول کوچک حاوی دوربین را میبلعد که در حین عبور از مری از آن عکس میگیرد. یک روش کمتر تهاجمی برای بررسی مری، اگرچه کمتر برای غربالگری استفاده میشود.
چه زمانی غربالگری را شروع کنیم؟
– اگر ریفلاکس مزمن معده به مری (GERD) یا سایر عوامل خطر را دارید، با پزشک خود در مورد زمان شروع غربالگری مشورت کنید.
– برای افراد مبتلا به مری بارت، آندوسکوپیهای منظم معمولاً هر ۱–۳ سال یکبار توصیه میشود، بسته به شدت وضعیت.
اگر ناهنجاریها تشخیص داده شوند چه میشود؟
– اگر تغییرات پیشسرطانی (مانند دیسپلازی) یا سرطان در مراحل اولیه تشخیص داده شود، پزشک ممکن است توصیه کند:
– پایش: آندوسکوپیهای مکرر برای نظارت بر تغییرات.
– درمان: گزینهها ممکن است شامل داروها، درمانهای آندوسکوپی (مانند ابلیشن با فرکانس رادیویی یا کرایوتراپی) یا جراحی برای برداشتن بافتهای غیرطبیعی باشد.
غربالگری برای افرادی که در معرض خطر بالای سرطان مری هستند ضروری است. تشخیص زودهنگام از طریق غربالگری میتواند به نتایج بهتر درمان منجر شود. اگر شما یا یکی از عزیزانتان در معرض خطر سرطان مری هستید، با یک متخصص گوارش یا پزشک مشورت کنید تا بررسی کند آیا غربالگری برای شما مناسب است یا خیر. اقدام به موقع میتواند جان افراد را نجات دهد.